Veel grote bedrijven laten hun klanten abonnementen afsluiten voor een ‘bepaalde termijn’. In de praktijk echter handteren zij dikwijls het principe van stilzwijgende verlenging van deze abonnementen en maken ze het dan ook nog eens moeilijk om deze abonnementen op te zeggen. Wat zijn nu net de regels waar de onderneming rekening mee moet houden als zij de consument langer dan de initieel afgesproken termijn aan zich wil binden? Hieronder geven we een overzicht van de regels die gelden en de manieren waarop je een abonnement eenvoudig op kan zeggen.

Algemeen: contract bepaalde duur – onbepaalde duur

Een onderneming kan kiezen om met de consument een contract aan te gaan van bepaalde duur of onbepaalde duur.

Bij een contract van onbepaalde duur kan zowel de onderneming als de consument de overeenkomst steeds beëindigen, rekening houdend met een redelijke opzegtermijn.

Een contract van bepaalde duur is echter veelal voordeliger voor ondernemingen, aangezien zij zeker weten dat een bepaalde klant voor een langere duur verbonden blijft. Het contract tussen de onderneming en de klant stopt na de overeengekomen termijn, tenzij er in het contract een clausule van stilzwijgende verlenging is voorzien..

Stilzwijgende verlenging

Een clausule van stilzwijgende of automatische verlenging komt dikwijls voor bij contracten van bepaalde duur. Het regime van de stilzwijgende verlenging geeft de onderneming enerzijds het voordeel dat er voor een bepaalde tijd geen opzegmogelijkheid bestaat. Anderzijds kan het contract blijven lopen zonder dat er een nieuwe overeenkomst moet worden gesloten.

De wetgever heeft het regime van de stilzwijgende verlenging niet verboden, maar heeft wel een aantal beschermingsregels vooropgesteld. Zo is het vereist dat de consument

A.    duidelijk moet worden ingelicht over het bestaan van de clausule.

B.    De klant moet de mogelijkheid hebben om de overeenkomst te allen tijde te beëindigen, rekening houdend met een opzegtermijn.

Beschermingsregels: wat houden deze exact in?

Ten eerste moet de onderneming de consument informeren over het bestaan van een clausule van automatische verlenging. De onderneming doet dit het best in vetgedrukte letters in een kader los van de tekst op de voorzijde van de eerste bladzijde van de overeenkomst. Volgende elementen mogen niet vergeten worden door de onderneming:

• de gevolgen van de automatische verlenging,
• de uiterste datum waarop de consument zich tegen de automatische verlenging kan verzetten, en
• de wijze hoe het verzet moet gebeuren (bijvoorbeeld: bij aangetekende brief).

Je mag bijvoorbeeld niet bij een contract van 1 jaar zeggen dat de uiterste datum van verzet tegen de automatische verlenging al na 3 maanden is.

Ten tweede kan de consument, na de automatische verlenging, op elk ogenblik het contract opzeggen zonder enige kosten te betalen. Let wel op dat de opzegtermijn niet langer mag zijn dan twee maanden.

Fitnessabonnement

Fitnessabonnementen staan er om gekend om dikwijls stilzwijgend verlengd te worden en in veel gevallen ook vrij complex opzegbaar. De beschermingsregels van hierboven gelden nochtans ook voor fitnessabonnementen. Daarnaast zijn die regels aangevuld door de gedragscode van de fitness-sector. De meeste (bekendste) fitnessondernemingen zijn hierbij aangesloten. Waar moet een fitnessonderneming mee rekening houden? Hieronder een lijstje van enkele aandachtspunten:

• Aanwezigheid van duidelijke tarieflijsten;
• Mogelijkheid om contracten met verschillende duurtijden te sluiten: onbepaalde duur, duur van 1, 6, 12 of 18 maanden. Een overeenkomst voor een proefperiode van 1 maand kan, wanneer na het einde van de proefperiode het contract wordt omgezet in een overeenkomst van bepaalde of onbepaalde duur.
• Keuze tussen domiciliëring of overschrijving.

Het fitnessabonnement kan ook op ieder moment beëindigd worden zonder enige kosten in volgende gevallen:

• jouw uren komen niet meer overeen met de openingsuren van de fitnessonderneming, nadat ze dit hebben gewijzigd;
• de fitnessonderneming heeft besloten de essentiële voorwaarden te wijzigen;
• je hebt een medisch letsel en het is onmogelijk om nog te sporten.

Het is belangrijk dat de fitnessonderneming rekening houdt met deze gedragsregels, zodat de klant niet wordt misleid.

 GSM-abonnement

Als klant van bijvoorbeeld Base of Proximus kan je dus altijd het abonnement opzeggen zonder enige kosten, wanneer je een contract hebt van onbepaalde duur. Deze ‘gratis’ opzeg telt ook voor contracten aangegaan voor een bepaalde duur na afloop van zes maanden.

Met andere woorden kan een operator wel een schadevergoeding vragen voor een contract van bepaalde duur die tijdens de eerste zes maanden wordt beëindigd. De kosten die je als klant betaalt, kan nooit hoger zijn dan het abonnementsgeld dat verschuldigd is tot de afloop van de zesde maand. Het komt er dus op neer dat je de overeenkomst de eerste zes maanden best niet verbreekt. Doe je dit wel, dan betaal je het abonnementsgeld dat verschuldigd is tot afloop van de zesde maand.

Een uitzondering telt voor koppelaanbiedingen waarbij je bij aankoop van een abonnement van bepaalde duur gratis of aan een zeer democratische prijs een gsm of tablet ontvangt. Wanneer het abonnement dan vroeger – dus voor de bepaalde duur –  wordt opgezegd, kan de operator een bijkomende kost vragen die overeenkomt met de restwaarde van het gratis product.

De tijd dat de opzeg bij aangetekende brief en met een reden gebeurt, is voorbij. Voortaan kan je als klant het abonnement opzeggen per brief, via e-mail, een vakje aanvinken, een sms versturen.

Conclusie

In principe kan een consument een abonnement op elk ogenblik beëindigen. De consument die een abonnement voor bepaalde duur stopzet tijdens de eerste zes maanden, zal wel een beëindigingsvergoeding moeten ophoesten. Het is daarnaast perfect mogelijk een abonnement automatisch te verlengen, maar wel op voorwaarde dat de consument hierover duidelijk wordt ingelicht. Je kijkt als abonnee dus best na of je een contract hebt voor bepaalde of onbepaalde duur, en zeker of er een clausule van automatisch verlenging in opgenomen is.