Verrekenbeding

Juridisch advies over het verrekenbeding

Wat is het verrekenbeding en wat zijn de fiscale gevolgen? 

Bij echtgenoten die gehuwd zijn onder het stelsel van scheiding van goederen, hebben velen toch een bescherming voorzien door middel van een “optioneel finaal verrekenbeding”. Die clausule in het huwelijkscontract kan de nare gevolgen van de zuivere scheiding van goederen wat temperen wanneer aan het huwelijk een einde komt.

In een zuivere scheiding van goederen is en blijft iedere echtgenoot eigenaar van zijn goederen en zijn de echtgenoten op het einde van het huwelijk (bij echtscheiding of overlijden) niets aan elkaar verschuldigd. In een gemeenschapsstelsel daarentegen zal in beginsel de helft van de gemeenschap toekomen aan de langstlevende, zodat die een zekere bescherming geniet..

Een optioneel finaal verrekenbeding zorgt ervoor dat ook de langstlevende in een stelsel van scheiding van goederen beschermd wordt door een aanspraak op het vermogen van de eerst overlijdende partner.

Het verrekenbeding kan worden gedefinieerd als een huwelijksvermogensrechtelijk beding waarbij voorzien wordt in een interne verrekening tussen de eigen vermogens van beide echtgenoten. Door dit verrekenbeding verkrijgt de ene echtgenoot een verbintenisrechtelijke vordering op het vermogen van de andere echtgenoot.

Veel voorkomend is het finaal verrekenbeding met een verrekensleutel 0-100, ook wel alsof-beding genoemd. De langstlevende echtgenoot verkrijgt hierbij, bij de ontbinding van het huwelijksvermogensstelsel ingevolge overlijden, een vordering op de nalatenschap van de eerstoverleden echtgenoot. Deze vordering heeft een waarde die overeenkomt met de waarde van de volledige nalatenschap.

Fiscale gevolgen van het finaal verrekenbeding

De langstlevende echtgenoot verkrijgt de verrekenvordering op het vermogen van de eerstoverleden echtgenoot als huwelijksvoordeel. Op het verkrijgen van deze vordering is de langstlevende echtgenoot aldus geen belasting verschuldigd.

Tot voor kort was er enige discussie omtrent de fiscale aftrekbaarheid van de verrekenschuld als passief van de nalatenschap van de eerstoverleden echtgenoot. Het Hof van Cassatie bracht duidelijkheid met het arrest van 24 maart 2017, waarin het Hof de fiscale uitwerking van een verrekenbeding volledig aanvaardt. Volgens het Hof is de verrekenschuld aftrekbaar als passief van de nalatenschap. Indien er sprake is van een alsof-beding, kan de erfbelasting op deze manier tot nul herleid worden.

De Vlaamse Decreetgever heeft ingegrepen middels een decreet in december 2017 en het principe ingevoerd dat de verrekenschuld niet aftrekbaar is als passief van de nalatenschap. Daartegenover wordt uitdrukkelijk bepaald dat de schuldvordering die de langstlevende echtgenoot verkrijgt, onbelast blijft. Indien dit ontwerp wordt aanvaard, heeft dit tot gevolg dat het finaal verrekenbeding niet langer fiscaal voordelig is.

Het finaal verrekeningsbeding is geen fiscaal neutrale operatie meer en dient te worden heroverwogen.

Besluit verekeningsbeding

1. Een verrekeningsbeding biedt niet meer de voordelen van voor de wetswijziging
2. Men kan dit dus gewoon schrappen
3. Men kan elkaar goederen toewijzen bij testament of bij globale erfovereenkomst
4. Men kan ook een mooie fiscale besparing doen door een schenking met restschenking