Kan je de vader verplichten een kind te erkennen?

Stel je hebt een kind van 6 jaar oud. De vader van je kind weet van het bestaan ervan, maar heeft het niet erkend. De afstamming van je kind staat ook niet vast via een huwelijk. De vader is klaarblijkelijk niet direct van plan om deel uit te maken van het leven van het kind, en jij zou de vader ertoe willen dwingen om mee in te staan voor de opvoeding ervan. Je wil weten of je een erkenning kan aanvragen, hoe dit in zijn werk gaat en wat dit precies inhoudt. Je vraagt je af of hij dat kan weigeren. En zo ja, of hij dan later nog rechten kan laten gelden.

Wat zegt de wet over de erkenning van een kind?

Er moet een onderscheid gemaakt worden tussen verschillende wijzen van vaststelling van de afstamming van een kind. Wanneer een kind geboren wordt binnen een huwelijk, heeft het automatisch de partner van de moeder als vader. Wanneer er geen huwelijksband is, zoals hier, zijn er twee mogelijkheden :

• Of de vader kan het kind erkennen
• Of de afstamming moet via gerechtelijke weg gebeuren

Erkenning

De vader kan het kind steeds erkennen :

• vóór de geboorte met een attest van de vermoedelijke bevallingsdatum. De gynaecoloog kan dit attest afleveren.
• bij de geboorteaangifte zelf
• na de geboorte, zonder tijdslimiet. 

In het 3de geval moet er wel toestemming gegeven worden door de moeder en/of het kind. Wie toestemming moet geven, hangt af van de leeftijd van het kind:

• Als het kind jonger is dan 12 jaar, moet de moeder toestemming geven.
• Als het kind tussen 12 en 18 jaar is, moeten de moeder en het kind toestemming geven.
• Voor de erkenning van een meerderjarig of minderjarig ontvoogd kind, is alleen de toestemming van het kind vereist.

De moeder kan zich verzetten tegen de erkenning, maar alleen wanneer die ingaat tegen het belang van het kind – wanneer de vader blijft aandringen kan hij toelating vragen om te erkennen via de rechtbank, die alleen in uitzonderlijke gevallen die toelating weigert.

De enige andere mogelijkheid om het vaderschap van de man in kwestie vast te stellen, is een beroep op de rechtbank. De vordering moet ingesteld worden voor de rechtbank van eerste aanleg van de woonplaats van het kind.

De vordering inzake het onderzoek naar de afstamming kan worden ingesteld door het kind en door elk van zijn ouders persoonlijk. Je kan dus perfect zelf een vordering instellen tegen de vader van je kind.

Als de vader van het kind nooit deel heeft uitgemaakt van het gezin en het kind nooit als het zijne heeft beschouwd, het zijn naam niet draagt, niet door de buitenwereld aanzien wordt als zijn kind etc., heeft het kind geen “bezit van staat”. De vordering kan dan ook door jou worden ingesteld gedurende 30 jaar te rekenen vanaf de geboorte. Die periode van 30 jaar is een verjaringstermijn. Verjaring tegen minderjarigen begint pas te lopen vanaf het moment waarop ze meerderjarig worden. Je kind zelf kan er dus voor kiezen om een vordering in te stellen tot net voor de dag waarop het 48 jaar wordt. De afstamming zal in jouw geval moeten bewezen worden door de aanvraag van een vaderschapstest.

Concreet advies

Je kunt de vader van een kind niet juridisch dwingen tot erkenning. Hij kan het kind wel zelf erkennen op elk gewenst moment, en daar kan jij je dan weer maar moeilijk tegen verzetten.

Je kan zelf wel een vordering instellen tegen de vader en een vaderschapsonderzoek laten doen. Daarvoor moet je wel via de rechtbank passeren en doe je dan ook best beroep op de bijstand van een advocaat, die je op de juiste manier doorheen de procedure kan begeleiden.

De kosten van een procedure moet je zelf voorschieten. Uiteindelijk moet de partij die de zaak verliest, de kosten van dagvaarding, het onderzoek en een vooraf vastgestelde vergoeding (die dient om een deeltje van je advocatenkosten te vergoeden) betalen. De kosten van je advocaat moet je zelf betalen en worden niet terugbetaald door de verliezende partij.