Fiscale woonplaats

Wat bepaalt de fiscale woonplaats?

En wat is de impact van in het buitenland te wonen?

De rijksinwoners van België zijn alle natuurlijke personen die in België hun woonplaats of de zetel van hun fortuin hebben gevestigd.

De vestiging van de woonplaats of van de zetel van het fortuin in België wordt naar de omstandigheden beoordeeld. Evenwel worden, behoudens tegenbewijs, geacht hun woonplaats of de zetel van hun fortuin in België te hebben gevestigd de natuurlijke personen die in het Rijksregister van de natuurlijke personen zijn ingeschreven.

Elke natuurlijke persoon die zijn fiscale woonplaats in België heeft, is dus een rijksinwoner en moet personenbelasting betalen. Dit heeft als gevolg dat ook inkomsten verworven in het buitenland moeten worden aangegeven aangezien de rijksinwoner op zijn wereldwijde beroepsinkomen wordt belast in België.

De fiscale woonplaats onderscheidt zich van de burgerlijke woonplaats. «In de zin van artikel 3 WIB 1992 is de fiscale woonplaats een feitelijke woonplaats die noodzakelijkerwijze wordt gekenmerkt door een bepaalde bestendigheid of continuïteit» , «onafhankelijk van de burgerlijke woonplaats en van de nationaliteit, en die tot stand komt en bevestigd wordt door een geheel van vastgestelde omstandigheden, in het bijzonder de plaats van het werkelijk wonen en meer bepaald de plaats waar het gezin is gevestigd» .

De bewijslast van het bestaan van die feitelijke woonplaats rust op de administratie. De administratie kan aan die bewijslast voldoen door aan te tonen dat een persoon in België over een woning beschikte (in eigendom, gehuurd of gewoon ter beschikking gesteld) en, vooral, dat hij er werkelijk verbleef (courant verbruik, getuigenissen, enz.).

Het louter feit dat een persoon een gebouw op ons grondgebied bezit, volstaat immers niet om hem als rijksinwoner te beschouwen, wanneer hij aantoont dat hij daadwerkelijk in het buitenland woont. De loutere omstandigheid dat een belastingplichtige regelmatig om beroepsredenen in het buitenland verblijft en er desgevallend zelfs over een woning beschikt, belet niet dat hij zijn fiscale woonplaats in België behoudt, aangezien het de plaats is waar hij zijn familiale en affectieve banden heeft. Andere kenmerkende gegevens van het feitelijk begrip fiscale woonplaats zijn de “werkelijke woonplaats, het middelpunt van de levensbelangen en de haardstede van het gezin.”

Als je leven zich grotendeels in het buitenland zal afspelen, zal de fiscale woonplaats zich ook in het buitenland bevinden.

De zetel van fortuin is, naast de fiscale woonplaats, de andere afdoende voorwaarde om de hoedanigheid van rijksinwoner te verkrijgen. Het betreft de plaats van waaruit het fortuin wordt beheerd en die uiteraard door een bepaalde eenheid wordt gekenmerkt. De zetel van fortuin staat los van de werkelijke woonplaats en kan dus in België blijven, zelfs als de woonplaats zich in het buitenland bevindt.

In een interessante uitspraak werd beslist dat wanneer een jonge werknemer, die slechts een gering materieel vermogen bezit, een patrimonium opbouwt door middel van zijn arbeidskracht, hieruit moet worden afgeleid dat de plaats waar hij zijn beroep uitoefent en waar hij de vruchten van zijn arbeid geniet, tegelijkertijd de zetel van zijn fortuin is.

Met sommige landen hebben wij een dubbelbelastingsverdrag dat bepaalt waar welke inkomsten belast worden in geval iemand volgens de fiscale wetten als rijksinwoner van twee of meer landen wordt beschouwd.