Schijnzelfstandigheid

Een werknemer verbindt zich door een arbeidsovereenkomst ten overstaan van zijn werkgever : de werknemer zal arbeid verrichten tegen een vergoeding; deze arbeid zal verricht worden ONDER GEZAG, LEIDING EN TOEZICHT van de werkgever. Een zelfstandige verricht eveneens arbeid tegen een vergoeding, doch niet onder gezag, leiding en toezicht van een werkgever.

In de eerste relatie zorgt de werkgever voor het vervullen van de verplichtingen inzake sociale zekerheid (betaling sociale bijdragen via afhouding van het brutoloon), in de tweede relatie vervult de zelfstandige zijn verplichtingen zelf door het storten van sociale bijdragen.

Wat is schijnzelfstandigheid?

Welke zijn indicatoren die kunnen doen besluiten tot schijnzelfstandigheid ?

Welke indicatoren wijzen op een relatie opdrachtgever - zelfstandige ?

Wat is schijnzelfstandigheid ?

Een werknemer verbindt zich door een arbeidsovereenkomst ten overstaan van zijn werkgever : de werknemer zal arbeid verrichten tegen een vergoeding; deze arbeid zal verricht worden ONDER GEZAG, LEIDING EN TOEZICHT van de werkgever.

Een zelfstandige verricht eveneens arbeid tegen een vergoeding, doch niet onder gezag, leiding en toezicht van een werkgever.

In de eerste relatie zorgt de werkgever voor het vervullen van de verplichtingen inzake sociale zekerheid (betaling sociale bijdragen via afhouding van het brutoloon), in de tweede relatie vervult de zelfstandige zijn verplichtingen zelf door het storten van sociale bijdragen.

De bijdragen zijn verschillend al naargelang er sprake is van een werknemer dan wel van een zelfstandige. In een relatie opdrachtgever - zelfstandige zal de rekening voor beide partijen "voordeliger" zijn. Vandaar dat partijen zich er nog al eens graag van het zelfstandigenstatuut bedienen, terwijl de zelfstandige wel degelijk onder gezag, leiding en toezicht van de opdrachtgever werkt. Onnnodig te verduidelijken dat de RSZ hiermee belangrijke inkomsten derft; zij zal dus in geval van twijfel de werkrelatie onderzoeken en mogelijk besluiten tot schijnzelfstandigheid, met herberekening en herziening van sociale bijdragen tot gevolg.

Welke zijn indicatoren die kunnen doen besluiten tot schijnzelfstandigheid ?

Iedere werkrelatie zal geval per geval onderzocht worden, doch uit voorgaande ervaring en rechtspraak, kunnen volgende indicatoren weerhouden worden welke deden besluiten tot schijnzelfstandigheid :

• Voorwerp overeenkomst : arbeiden
• Verplichte deelname aan instructieve vergaderingen
• Verplichte interne controle
• Een voorziene proefperiode
• De hantering van een strikt uurrooster
• Er is sprake van een maand - of uurloon
• Kosten worden afzonderlijke terugbetaald
• Vakantiegeld wordt uitbetaald
• Strikte afspraken ziekteverzuim of verlof
• Bedrijfswagen (tenzij deze is toegekend aan de bedrijfsleider van een vennootschap)
• Eigen buro in onderneming opdrachtgever
• Eén opdrachtgever ...
• ...

Welke indicatoren wijzen op een relatie opdrachtgever - zelfstandige ?

Tevens niet limitatief opgesomd :

• Voorwerp van de overeenkomst is het bereiken van een resultaat, niet van arbeid verrichten tout court
• De zelfstandige staat zelf in voor het vervullen van de nodige formaliteiten : KBO, soc bijdr, fisc
• Er is toegelaten dat de zelfstandige mag werken voor meerdere opdrachtgevers
• De zelfstandige mag en en kan eigen personeel aannemen
• De zelfstandige kan opdrachten weigeren
• Er geschiedt facturatie (dus geen maandloon, ...)
• De zelfstandige mag tijd en middelen vrij organiseren
• De zelfstandige neemt verlof naar eigen goeddunken
• Het ondernemingsrisico is voor rekening van de zelfstandige
• De zelfstandige neemt zelf beslissingen over economisch en financieel beleid.
  
  

Het gegeven dat iemand dus bijna uitsluitend voor één opdrachtgever werkt (komt nogal eens voor in de bouwsector), mag niet onmiddellijk op zich tot schijnzelfstandigheid doen besluiten : er moet ook rekening worden gehouden met de wijze waarop de werkrelatie tussen partijen bij overeenkomst is geregeld.

Als je een betwisting hebt rond schijnzelfstandigheid huur je best een advocaat in gespecialiseerd in arbeidsrecht. Via jureca kan je de beste advocaat vinden.  Meer info rond de procedures om schijnzelfstandigheid aan te vechten vind je hier

Voorkomen blijft beter dan genezen. Bekij hier wat een advocaat preventief kan doen tegen schijnzelfstandigheid.