Wat kan je doen indien je last ondervindt van een bouwovertreding?

Wat kan je doen indien je last ondervindt van een bouwovertreding?

Stel dat je hinder ondervindt van een verzameling sportterein die zonder omgevingsvergunning aangelegd werden. Wat kan je hier tegen doen? Welke stappen moet je daar voor ondernemen?

Wat is de correcte procedure bij het aanleggen of bouwen van een complex?

In principe is voor de aanleg van een sportterein een omgevingsvergunning vereist, die er in dit geval niet is. Dergelijk vergunning zou minstens aangeplakt moeten worden wanneer ze zou zijn verleend, en zal wellicht ook het voorwerp uitmaken van een openbaar onderzoek dat tevens moet worden aangeplakt en bekendgemaakt. Vermoedelijk is er dus geen enkele vergunningsprocedure geweest.

De aanleg van dergelijk terrein valt niet onder enige vrijstelling en vereist een omgevingsvergunning, die hier niet voorhanden lijkt te zijn. De sporttereinen zijn dus een bouwovertreding.

Melding maken van de bouwovertreding.

Normaliter gaat men bij een bouwovertreding naar de gemeente om hiervan melding te maken, die dan een ambtenaar zal sturen om de nodige vaststellingen te doen, waarna de zaak wordt doorgespeeld aan het parket voor verder onderzoek en eventueel vervolging. In dit geval lijkt dit niet meteen een goede optie gelet op het feit dat het bouwmisdrijf werd begaan door het autonoom gemeentebedrijf. Indien je voor deze weg opteert is het raadzaam dat je zelf het parket rechtstreeks contacteert en melding doet van een mogelijk bouwmisdrijf.

Indien het openbaar ministerie van oordeel is dat er voldoende aanwijzingen zijn zullen zij een onderzoek openen naar de bouwovertreding. Dit kan dan leiden tot een vervolging voor de strafrechtbank, waarbij je dan kan aanhaken als burgerlijke partij om eventueel een vergoeding te bekomen voor je geleden schade. Bij bouwmisdrijven kan ook een herstel gevorderd worden en een ongedaan maken van de bouwovertreding.

Je dient er wel van bewust te zijn dat het parket deze zaak ook kan seponeren (schorsen van het proces) wegens niet opportuun. Ook kan het autonoom gemeentebedrijf nog steeds post factum een vergunningsaanvraag doen om de bestaande toestand te trachten regulariseren.

Regularisatie na de feiten.

Een regularisatie is niet meteen onmogelijk, het complex zelf lijkt in een recreatiegebied te liggen, en kan dus op vlak van bestemming zeker vergund worden. Een vergunning moet echter ook kijken naar ‘de goede ruimtelijke ordening’, en de hinder die het aangevraagde zal veroorzaken is een element dat hierin meegenomen dient te worden. Bij een regularisatieaanvraag zal deze hinder worden bekeken en zullen minstens voorwaarden moeten opgelegd worden (bijvoorbeeld een geluidsscherm), of zal de vergunning geweigerd moeten worden indien compenserende maatregelen de hinder niet afdoende beperken. 

Bevoegde overheid voor deze vergunning in eerste aanleg zal wel de gemeente zelf zijn. 

Burgerlijke vordering bij de rechtbank inleiden.

Een andere optie die je hebt is op vlak van burgerrechtelijk aspect i.p.v. strafrechtelijk. De Belgische rechtspraak kent de figuur van de ‘burenhinder’ gebaseerd op het eigendomsrecht uit artikel 544 BW. Deze schrijft voor dat een eigenaar van een erf geen bovenmatige hinder mag veroorzaken aan de naburige erven. 

Gelet op de situatie kan gesteld worden dat het sportcomplex een bovenmatige hinder veroorzaakt voor jou als omwonende. De geluidsoverlast die je ondervindt is duidelijk meer dan wat kan verwacht worden dat je verdraagt.

Je kan hiertoe een burgerlijke vordering inleiden voor de rechtbank. Bij voorrang zal hierbij een compensatie in natura gebeuren, en zal de hinder moeten beperkt worden tot een aanvaardbaar niveau. Het is slechts ondergeschikt dat de rechtbank een financiële compensatie zal toekennen waarbij het niveau van de hinder dus wel blijft wat het is.

Je hoeft hiertoe echter niet meteen over te gaan tot dagvaarding en het maken van kosten.

In verzoening oproepen voor de vrederechter.

Je kan steeds de tegenpartij laten oproepen in verzoening voor de vrederechter. Dit kan je doen door een brief te sturen naar het lokale vredegerecht waarbij je vraagt om een oproeping in verzoening in het kader van artikel 731 Gerechtelijk wetboek. Dit verzoek is kosteloos en informeel, en kan desnoods zelfs mondeling gedaan worden (doch het is aangewezen dat je dit schriftelijk doet zodat de rechter ook meteen de nodige informatie ter beschikking heeft). Je vermeldt hierbij duidelijk wie je bent, en wie je wil laten oproepen in verzoening (de uitbater, dus het autonoom gemeentebedrijf, niet de gemeente zelf) en het adres van beide partijen. Je vermeldt ook de relevante feiten en andere elementen zodat de rechter weet waarover de zaak gaat.

Je zal dan een oproeping krijgen om te verschijnen voor de vrederechter in raadkamer. Op deze zitting zullen partijen, met moderatie van de vrederechter, kunnen onderhandelen en trachten tot een minnelijke regeling te komen. De rechter heeft in deze procedure geen oordelende functie, en kan enkel een PV opmaken van (niet) verzoening, afhankelijk van of partijen tot een akkoord kunnen komen of niet.

Je kan je op deze zitting laten bijstaan door een advocaat, maar dit hoeft niet.

Wat betekent dit nu concreet?

Een oproeping in verzoening voor de vrederechter is de beste optie om mee aan te vangen, om constructief tot een vrijwillige oplossing te proberen komen. Afhankelijk van de reactie en houding van het gemeentebedrijf in deze verzoeningspoging kan je daarna alsnog overgaan tot een dagvaarding voor de burgerlijke rechtbank en/of een melding bij het parket van de onvergunde sporttereinen, om zo dan een oplossing af te dwingen.